ДОВЕРИТ

Qohum funksiyalar:

НОРМАЛИЗАЦИЯ

НОРМОБР

НОРМРАСП

НОРМСТОБР

НОРМСТРАСП

BAŞ MENYUYA KEÇİD

 

Sintaksis:

    ДОВЕРИТ(альфа;станд_откл;размер)

Nəticə:

    Seçmənin limit səhvini hesablayır.

Arqumentlər:

•      альфа:etibarlılıq dərəcəsini hesablamaq üçün istifadə olunan əhəmiyyətlilik səviyyəsidir. Etibarlılıq dərəcəsi 100 (1 – альфа) % kəmiyyətinə bərabərdir (məsələn, альфа-nın 0,05-ə bərabər olması etibarlılıq dərəcəsinin 95% olduğunu göstərir) ;
•      станд_откл: fərz olunur ki, verilənlər intervalı üçün baş külliyyatın standart meyli;
•      размер: seçmənin ölçüsüdür.

Qeydlər:

• əgər hər hansı bir arqument ədəd deyildirsə, onda ДОВЕРИТ funksiyası özünün yazıldığı xanaya #ЗНАЧ! səhvinin qiymətini yerləşdirir;
• альфа < 0 və ya альфа > 1 olduqda ДОВЕРИТ funksiyası özünün yazıldığı xanaya #ЧИСЛО! səhvinin qiymətini yerləşdirir;
• станд_ откл < 0 olduqda ДОВЕРИТ funksiyası özünün yazıldığı xanaya #ЧИСЛО! səhvinin qiymətini yerləşdirir;
• əgər размер tam ədəd deyildirsə, onda onun kəsr hissəsi;  
• размер < 1 olduqda ДОВЕРИТ funksiyası özünün yazıldığı xanaya     #ЧИСЛО! səhvinin qiymətini yerləşdirir.

Misal

Fərz edək ki, şəhər əhalisinin evdən çıxıb işə çatma zamanını əks etirən statistik külliyyat nəzərdən keçirilir. Fərz edək ki, standart meyli σ  = 2,5  olan bu çoxluqdan 50 nəfərdən ibarət seçmə çoxluq üçün işə gedib çatma zamanının orta qiyməti 30 dəqiqədir. Etibarılıq ehtimalı 0,05 olarsa, bu statistik külliyyat üçün etibarlılıq intervalını təyin etməli.

Həlli

Bu məsələni ДОВЕРИТ funksiyasının köməyi ilə həll edək.

1.    EXCEL proqramında yeni işçi vərəqini açıb nəticənin yazılacağı xananı seçək ($A$3).

2.    Düsturlar sətrindən Мастер функций əmrini yerinə yetirək.

3.    Мастер функций dialoq pəncərəsinin Статистические kateqoriyasından ДОВЕРИТ funksiyasını seçək. Bu zaman ДОВЕРИТ funksiyasının dialoq pəncərəsi əmələ gələcək.

4.    Dialoq pəncərəsinin Альфа sahəsinə etibarlılıq ehtimalı olan 0,05 ədədini daxil edək.

5.    Станд_откл  sahəsinə , standart meylin  σ  = 2,5 qiymətini daxil edək.

6.    Размер sahəsinə seçmənin həcmini göstərən 50 ədədini daxil edib OK knopkasını bassaq, $A$3 xanasında 0,69295 ədədi alınacaq.

Bu isə o deməkdir ki, baxdığımız misal üçün  etibarlılıq intervalı 30 ± 0,692951 olaraq, təqribən[29,3; 30,7] intervalını təşkil edir. Baş külliyyatın bu intervala düşən istənilən μ₀  riyazi gözləməsi üçün orta seçmənin μ₀ qiymətindən meylinin 30-u aşma ehtimalı 0,05 –dən yüksəkdir. Analoji olaraq, bu intervala düşməyən istənilən μ₀  riyazi gözləməsi üçün orta seçmənin μ₀  qiymətindən meylinin 30-u aşma ehtimalı 0,05 –dən kiçikdir.